24 Kwietnia, 2025


W obliczu narastającej świadomości ekologicznej i dążenia do zrównoważonego gospodarowania odpadami, zrozumienie oznaczeń na opakowaniach stało się kluczowe dla efektywnej segregacji i recyklingu. Wśród różnych symboli i kodów, które możemy znaleźć na opakowaniach tekturowych, wyróżniają się oznaczenia "PAP 20" i "PAP 21". Te kody, zdefiniowane w systemie identyfikacji materiałów opakowaniowych, odgrywają istotną rolę w procesie recyklingu tektury i kartonu, ułatwiając sortowanie i przetwarzanie tych materiałów. Niniejszy esej ma na celu wyjaśnienie znaczenia tych dwóch kodów, kontekstu, w którym są stosowane oraz ich implikacji dla procesu recyklingu.

System identyfikacji materiałów opakowaniowych - tło i cel

Zanim przejdziemy do szczegółowego omówienia kodów PAP 20 i PAP 21, warto zrozumieć kontekst, w którym funkcjonują. System identyfikacji materiałów opakowaniowych został wprowadzony w Unii Europejskiej Dyrektywą 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. Celem tej dyrektywy było zharmonizowanie przepisów dotyczących zarządzania opakowaniami na terenie UE i promowanie ich odzysku i recyklingu. Dyrektywa ta zobowiązywała państwa członkowskie do wdrożenia systemu identyfikacji materiałów opakowaniowych, który umożliwiałby konsumentom i podmiotom zajmującym się gospodarką odpadami łatwe rozpoznawanie i segregowanie różnych rodzajów opakowań.

System ten opiera się na wykorzystaniu symboli i kodów numerycznych, które informują o rodzaju materiału, z którego wykonane jest opakowanie. Oznaczenia te zazwyczaj znajdują się w trójkącie Mobiusa (symbol recyklingu) lub obok niego. Umożliwiają one łatwe sortowanie odpadów na frakcje, które mogą być poddane recyklingowi. Bez tego systemu, efektywna segregacja odpadów byłaby znacznie trudniejsza, co negatywnie wpłynęłoby na poziom recyklingu.

PAP 20: Tektura falista

Oznaczenie "PAP 20" (PAP to skrót od "Paper") identyfikuje opakowania wykonane z tektury falistej. Tektura falista charakteryzuje się specyficzną budową, składającą się z kilku warstw papieru. Zewnętrzne warstwy są gładkie, natomiast warstwa wewnętrzna jest pofalowana. Taka konstrukcja zapewnia tekturze falistej dużą wytrzymałość i odporność na uszkodzenia mechaniczne, przy jednoczesnej lekkości materiału.

Tektura falista jest powszechnie stosowana do produkcji kartonów transportowych, opakowań zbiorczych oraz opakowań jednostkowych dla różnych produktów. Jej popularność wynika z połączenia wytrzymałości, niskiej wagi i możliwości recyklingu. Typowe zastosowania to:

Opakowania transportowe: Kartony do transportu towarów, zarówno w handlu detalicznym, jak i w przemyśle.
Opakowania zbiorcze: Opakowania zawierające kilka mniejszych opakowań jednostkowych, np. pudełka z napojami lub konserwami.
Opakowania detaliczne: Opakowania jednostkowe dla produktów takich jak elektronika, sprzęt AGD, żywność i wiele innych.
Wypełniacze i przekładki: Tektura falista może być również używana jako wypełniacz w kartonach lub jako przekładka między warstwami produktów, aby chronić je przed uszkodzeniami.
Recykling tektury falistej jest stosunkowo prosty i dobrze rozwinięty. Proces ten polega na rozpuszczaniu tektury w wodzie, oddzielaniu włókien celulozowych od ewentualnych zanieczyszczeń, a następnie formowaniu nowych arkuszy papieru lub tektury. Recykling tektury falistej przyczynia się do oszczędzania zasobów naturalnych (drewna) oraz zmniejszenia ilości odpadów trafiających na składowiska.

PAP 21: Tektura lita

Oznaczenie "PAP 21" identyfikuje opakowania wykonane z tektury litej. Tektura lita, w przeciwieństwie do tektury falistej, składa się z jednej warstwy papieru lub kilku warstw papieru sklejonych ze sobą, ale bez warstwy pofalowanej. Jest ona zazwyczaj cieńsza i mniej sztywna niż tektura falista, ale nadal charakteryzuje się odpowiednią wytrzymałością i możliwością drukowania wysokiej jakości grafik.

Tektura lita jest często stosowana do produkcji opakowań detalicznych, takich jak pudełka na kosmetyki, leki, artykuły spożywcze oraz opakowania kartonowe na napoje. Jest również wykorzystywana do produkcji teczek, segregatorów i innych materiałów biurowych. Typowe zastosowania to:

Opakowania kosmetyczne: Pudełka na kremy, perfumy, szminki i inne produkty kosmetyczne.
Opakowania farmaceutyczne: Pudełka na leki i suplementy diety.
Opakowania spożywcze: Pudełka na herbatę, kawę, ciastka, płatki śniadaniowe i inne produkty spożywcze.
Materiały biurowe: Teczki, segregatory, kalendarze i inne artykuły biurowe.
Karty graficzne i wizytówki: Grubsza tektura lita może być używana do produkcji kart graficznych, wizytówek i innych materiałów reklamowych.
Podobnie jak tektura falista, tektura lita jest zdatna do recyklingu. Proces recyklingu jest zbliżony, polega na rozpuszczaniu tektury w wodzie, oddzielaniu włókien celulozowych i formowaniu nowych arkuszy papieru lub tektury. Recykling tektury litej również przyczynia się do oszczędzania zasobów naturalnych i zmniejszenia obciążenia środowiska.

Różnice i podobieństwa między PAP 20 i PAP 21

Chociaż oba oznaczenia – PAP 20 i PAP 21 – dotyczą wyrobów tekturowych, kluczowa różnica tkwi w strukturze samej tektury. PAP 20 odnosi się do tektury falistej, która charakteryzuje się warstwą pofalowaną, zapewniającą większą wytrzymałość. PAP 21 odnosi się do tektury litej, która jest jednowarstwowa lub wielowarstwowa, ale bez warstwy pofalowanej.

Pomimo różnic w strukturze, oba rodzaje tektury są papierem i są zdatne do recyklingu. W praktyce, oba typy tektury są zazwyczaj zbierane i przetwarzane razem w procesie recyklingu papieru. Ważne jest, aby upewnić się, że tektura jest czysta i wolna od zanieczyszczeń, takich jak resztki jedzenia, taśmy klejące czy folie, aby proces recyklingu był efektywny.

Implikacje dla recyklingu

Znajomość oznaczeń PAP 20 i PAP 21 ma kluczowe znaczenie dla prawidłowej segregacji odpadów i efektywnego recyklingu tektury. Pozwala na odróżnienie tektury od innych materiałów opakowaniowych, takich jak tworzywa sztuczne czy metale, i wrzucenie jej do odpowiedniego pojemnika na odpady segregowane (zwykle oznaczony kolorem niebieskim).

Prawidłowa segregacja tektury i kartonu przyczynia się do:

Oszczędzania zasobów naturalnych: Recykling tektury zmniejsza zapotrzebowanie na nowe włókna celulozowe pozyskiwane z drzew.
Zmniejszenia ilości odpadów trafiających na składowiska: Recykling zmniejsza ilość odpadów, które muszą być składowane, co przyczynia się do ochrony środowiska.
Ograniczenia zużycia energii: Produkcja papieru z recyklingu zużywa mniej energii niż produkcja z surowców pierwotnych.
Redukcji emisji gazów cieplarnianych: Recykling tektury przyczynia się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych związanych z produkcją papieru z surowców pierwotnych i składowaniem odpadów.
Podsumowanie

Oznaczenia PAP 20 (tektura falista) i PAP 21 (tektura lita) są istotnym elementem systemu identyfikacji materiałów opakowaniowych. Informują one o rodzaju materiału, z którego wykonane jest opakowanie, co ułatwia segregację i recykling. Rozumienie tych oznaczeń pozwala na efektywną segregację odpadów, co przyczynia się do ochrony środowiska, oszczędzania zasobów naturalnych i zmniejszenia obciążenia środowiskowego. Zachęcamy do aktywnego segregowania odpadów tekturowych zgodnie z lokalnymi przepisami i wytycznymi, co przyczynia się do tworzenia bardziej zrównoważonej przyszłości. Świadome korzystanie z informacji zawartych na opakowaniach to krok w stronę odpowiedzialnej konsumpcji i troski o środowisko naturalne.